2023
SEÇİM BEYANNAMESİ VE EV KADINLARININ SOSYAL GÜVENLİĞİ
Ailelerin evdeki yükünü çeken, aileyi
ayakta tutmak için en fazla fedakârlık gösteren ev hanımlarının evdeki
emekleri karşılığında herhangi bir ücret almaksızın ülke ekonomisine
katkı sağladıkları ve aile refahını artırdıkları ev hanımlarının bu
emeğinin karşılığında emeklilik gibi bir güvenceye sahip olmalarının en
temel hakları olarak görüldüğü, bu çerçevede, ev hanımlarının isteğe bağlı ödeyecekleri primlerin üçte birinin devlet olarak
karşılanacağı, bazı meslek gruplarının iş yükü ağırlığı nedeniyle sahip
oldukları yıpranma payı hakkının ev hanımlarına da sağlanacağı kamuoyu
ile paylaşılmıştır.
Söz konusu açıklamalardan, ev kadınlarının sosyal güvenliğinin “isteğe
bağlı sigortalık” yoluyla sağlanmaya çalışılacağı, bu bağlamda ödenecek
primlerin üçte birinin Devlet tarafından karşılanacağı, ayrıca şu anda
bazı meslek gruplarının yararlandığı fiili hizmet zammı uygulamasından ev
kadınlarının da yararlandırılmasının öngörüldüğü anlaşılmaktadır.
Sosyal güvenlik mevzuatına göre, isteğe bağlı sigortalılık, kişilerin
isteğe bağlı olarak prim ödemek suretiyle uzun vadeli sigorta kollarına
(malullük, yaşlılık ve ölüm) ve genel sağlık sigortasına tâbi olmalarını
sağlayan sigortadır.
İsteğe bağlı sigortalı olabilmek için; Türkiye’de ikamet etmek ,18
yaşını doldurmuş olmak ,Zorunlu sigortalı (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı)
olarak çalışmamak ,Kendi sigortalılığı nedeniyle aylık bağlanmamış
olmak ,İsteğe bağlı sigortalılık için SGK’ya başvuruda
bulunmak Şartları aranmaktadır.
Yukarıda belirtilen şartları yerine getirenler daha önce sigortalılık
başlangıcı ve prim ödemesi olmasa dahi isteğe bağlı sigortalı olabilmekte
ve İsteğe bağlı sigortalılıkta ödenecek olan prim tutarını kişinin kendisi
belirlemektedir.
Buna göre, isteğe bağlı sigortalılıkta prim tutarı; sigorta primine esas
kazanç alt sınırı (asgari ücret) ile üst sınır (asgari ücretin 7,5 katı)
arasında kişinin kendisi tarafından belirlenen kazancın %32’sidir.
Türkiye’deki genel ücret düzeyi ve kişi başı gelir seviyeleri dikkate
alındığında ev kadınlarının isteğe bağlı sigortalılık yoluyla sosyal
güvenliklerini sağlamalarının ne kadar zor olduğu anlaşılacaktır.
Seçim Beyannamesindeki açıklamalara göre, sosyal güvenliğini isteğe bağlı
sigortalılık yoluyla sağlamak isteyen ev kadınlarının aylık primlerinin
üçte biri Devlet tarafından karşılanmak suretiyle prim yükünün
hafifletileceği anlaşılmaktadır.